CHÀO MỪNG CÁC BẠN HỌC VIÊN ĐẾN VỚI KHÓA HỌC THIẾT KẾ VI MẠCH TẠI SEMICON

Hôm nay, ngày 21 tháng 4 năm 2025, Semicon trân trọng chào đón tất cả các bạn học viên đến với khóa học Thiết Kế Vi Mạch Số Sơ Cấp. 

"Nữ hoàng thép" Tô Tư Phong đã đưa AMD vực dậy khỏi bờ vực phá sản, trở thành một huyền thoại gây chấn động ngành công nghệ.

Tô Tư Phong (Lisa Su) là doanh nhân người Mỹ gốc Đài Loan, là Tổng Giám đốc điều hành của công ty sản xuất linh kiện bán dẫn đa quốc gia AMD. Bà còn từng là học giả của Học viện Kỹ thuật Quốc gia Hoa Kỳ, Chủ tịch Liên minh Bán dẫn Quốc tế kiêm cố vấn Khoa học và Công nghệ cho tổng thống Mỹ Joe Biden.

Sau khi bà nắm quyền điều hành công ty AMD vào năm 2014, bà đã đưa công ty từ bờ vực phá sản trở thành công ty sản xuất linh kiện bán dẫn lớn thứ 2 thế giới chỉ trong vòng 6 năm. Giá cổ phiếu của AMD đã tăng vọt, giá trị thị trường vượt mặt Intel, trở thành công ty dẫn đầu về chip.

Di cư sang Mỹ cùng gia đình khi mới 3 tuổi

Cha của Tô Tư Phong là ông Tô Xuân Hoài - sinh viên xuất sắc khoa Toán của Đại học Columbia. Được cha truyền cảm hứng và chỉ dạy từ nhỏ, Tô Tư Phong đã bộc lộ tính tò mò, ưa thích khám phá điều mới lạ. Không giống với những bé gái cùng trang lứa, Tô Tư Phong không hề có hứng thú với búp bê. Từ khi còn nhỏ, bà đã thường xuyên tháo dỡ đồ chơi điện tử của anh trai thành nhiều mảnh.

Tuy nhiên, thay vì tức giận với sự nghịch ngợm của con, cha mẹ của Tô Tư Phong lại động viên và khuyến khích bà. Nhận được sự hỗ trợ và ủng hộ từ gia đình, bà ngày càng nuôi dưỡng thêm niềm đam mê đối với khoa học và nghiên cứu. Bà thường xuyên trốn học để chạy khắp nơi tìm hiểu về mọi thứ.

Năm 14 tuổi, với thành tích xuất sắc, Tô Tư Phong đã được nhận vào trường trung học Khoa học Bronx ở New York. Đây là ngôi trường cấp 2 hàng đầu thế giới có 6 học sinh đạt giải Nobel. Trong những năm tháng học tập dưới ngôi trường danh giá này, Tô Tư Phong cũng đã thể hiện được năng lực khi giành được "Giải thưởng thiên tài khoa học Westinghouse", được mệnh danh là "Giải thưởng Nobel trẻ".

Sự xuất sắc của Tô Tư Phong còn được bộc lộ rõ thông qua việc bà được ưu tiên nhập học vào Học viện Công nghệ Massachusetts (MIT). Theo lời khuyên của cha, bà chọn chuyên ngành khó nhất tại MIT - ngành Kỹ thuật điện. Tại lần thực tập đầu tiên, bà được mở rộng rộng tầm mắt trước một con chíp tuy nhỏ nhưng lại ẩn chứa công năng mạnh mẽ. Sau lần đó, bà quyết định chọn chip bán dẫn làm mục tiêu của cuộc đời và tiếp tục theo học Thạc sĩ và Tiến sĩ kỹ thuật điện tại MIT.

Biến những điều bình thường trở nên phi thường

Năm 1994, Tô Tư Phong tốt nghiệp Tiến sĩ ở tuổi 24 và trở thành chuyên gia Kỹ thuật tại Trung tâm bán dẫn Texas Instruments. Một năm sau, bà chuyển sang chịu trách nhiệm nghiên cứu và phát triển quy trình chip đồng ở Tập đoàn Công nghệ máy tính đa quốc gia IBM. Bằng năng lực vượt trội của mình, bà đã sử dụng công nghệ silicon SOI. Đây trở thành bước đột phá, mở ra một cuộc cách mạng mang tính thời đại trong ngành công nghệ chip.

Nhờ đó, bà được thăng chức làm Giám đốc bộ phận nghiên cứu và phát triển (R&D) tại IBM và Phó Chủ tịch Trung tâm nghiên cứu và ứng dụng công nghệ truyền thông R&D. Đồng thời, bà cũng được bổ nhiệm thành trợ lý đắc lực của Chủ tịch IBM Gerstner - vị trí giúp bà có những kinh nghiệm quý giá trong việc phụ trách AMD ở tương lai. Không chỉ xuất sắc về mặt kỹ thuật, Tô Tư Phong còn trang bị cho mình kỹ năng đàm phán thành thạo. Hoạt động kinh doanh chip do bà đứng đầu liên tiếp trở thành đối tác với Sony, Microsoft và Nintendo.

Rời đi sau 12 năm cống hiến tại IBM, bà gia nhập Công ty linh kiện bán dẫn Freescale Semiconductor để thử thách bản thân. Tại đây, bà tham gia IPO, lãnh đạo nhóm phát triển máy đọc sách Kindle, mang lại khách hàng lớn cho công ty như Amazon… Với những đóng góp to lớn, bà được thăng chức lên Phó Chủ tịch cấp cao và tham gia quản trị nội bộ.

Lửa thử vàng, gian nan thử sức

Vào năm 2012, AMD đang trong thời kỳ khủng hoảng do những hỗn loạn trong quản lý nội bộ, công nghệ không có sự bứt phá và những tác động bên ngoài từ đối thủ cạnh tranh Intel. Khi đó, AMD gánh trên vai một khoản nợ khổng lồ và đứng trên bờ vực phá sản. Dù đã sử dụng nhiều biện pháp để xoay chuyển cục diện khó khăn khi phải thay đến 4 CEO, tuy nhiên mọi nỗ lực đều trở nên vô ích.

Tại thời điểm đó, Tô Tư Phong đã vượt qua sự ổn định của công việc tại Freescale Semiconductor để trở thành CEO mới của AMD ở tuổi 51. Đối với người khác, đây là một quyết định điên rồ, chẳng khác nào "thiêu thân lao đầu vào lửa". Nhưng với Tô Tư Phong, chinh phục những thử thách khó nhằn luôn là phương châm sống của bà.

Sau khi nhậm chức, bà bay tới Beverly Hills để thăm người sáng lập AMD - ông Sanders. Sanders đã tin tưởng và động viên Tô Tư Phong, đem tới niềm tin và động lực to lớn cho bà. Ngay sau đó, Tô Tư Phong bắt đầu phác thảo kế hoạch phát triển chi tiết cho AMD.

Nước đi sáng suốt

Theo Tô Tư Phong, AMD đang ngày càng xa rời thị trường khi không bắt kịp xu hướng của thời đại và không có kế hoạch kinh doanh hiệu quả. Do đó, một cuộc cải cách đã được thực hiện với 3 bước:

Bước 1, hợp lý hóa việc thiết lập bộ phận. Tô Tư Phong luôn có tính quyết đoán trong công việc. Bà đã thẳng tay cắt giảm các phòng ban dư thừa, sa thải gần 30% nhân viên theo kế hoạch. Đồng thời, bà thực hiện tối ưu hóa quy trình làm việc, nâng cao hiệu quả quản lý, thuê các chuyên gia thiết kế chip cao cấp và các kiến trúc sư phát triển chip hiệu năng cao theo chu trình mới.

Bước 2, tạo ra sản phẩm chủ lực. Phát triển công nghệ cao là khả năng cạnh tranh thiết thực giúp AMD giành lại thị trường. Bà đã tập trung toàn bộ nguồn lực kỹ thuật của công ty và tập trung vào nghiên cứu bộ vi xử lý Zen. Sau bốn năm và hơn 2 triệu giờ công, sản phẩm công nghệ lõi Zen mới đã được phát triển thành công.

Bước 3, nâng cao niềm tin của khách hàng. Tô Tư Phong rất coi trọng phản hồi của thị trường và thường lên mạng để tìm hiểu đánh giá của khách hàng về các sản phẩm AMD. "Làm việc với khách hàng để tạo ra giá trị" luôn là quan niệm dịch vụ mà Tô Tư Phong tâm niệm.

Khi không có vốn để kinh doanh, bà đề nghị AMD hợp tác với Tongfu Microelectronics thành lập liên doanh, cấp phép công nghệ Zen cho liên doanh, chuyển nhượng 85% vốn cổ phần cho Tongfu Microelectronics đổi lấy 660 triệu USD cứu lấy công ty. Đối với vấn đề tìm kiếm khách hàng, bà dùng những mối liên hệ đã tích lũy được trong nhiều năm để gặp gỡ và thuyết phục không ngừng nghỉ để có thể giới thiệu sản phẩm.

Màn lội ngược tình thế ngoạn mục

Vào tháng 3 năm 2017, bộ xử lý AMD đầu tiên dựa trên kiến trúc Zen mới đã ra mắt, hiệu suất vượt trội và giá cả phải chăng đã giành được nhiều lời khen ngợi. Người dùng bắt đầu công nhận lại AMD và tin rằng trình độ kỹ thuật của hãng không kém gì Intel, hãng dẫn đầu về chip vào thời điểm đó. Sau mười năm, AMD cuối cùng cũng có lãi và Tô Tư Phong đã làm được điều mà 4 CEO trước đó không làm được.

Ngoài ra, AMD là nhà sản xuất duy nhất trên thế giới sản xuất cả CPU và GPU, sáng tạo tích hợp cả hai thành một con chip, giúp tiết kiệm đáng kể không gian và trọng lượng, được các nhà sản xuất máy tính xách tay rất ưa chuộng.

Trong quá trình không ngừng đổi mới và cải tiến, AMD dần giành được các đối tác quan trọng như Huawei, Lenovo, Google, Sony, Tencent, Cisco và Baidu. Vào tháng 2 năm 2022, AMD lần đầu tiên đã thành công có giá trị thị trường vượt qua Intel.

Bên cạnh sự thành công rực rỡ của AMD, Tô Tư Phong đã cũng nhận được niềm vinh quang vô hạn. Không chỉ giành được hàng loạt danh hiệu như "Chủ tịch Liên minh Bán dẫn Toàn cầu", "CEO xuất sắc nhất thế giới" và "Nữ doanh nhân có ảnh hưởng nhất thế giới" mà bà còn trở thành một trong những CEO sinh lợi nhất thế giới với mức lương cao.

Theo Thanh Niên Việt

Để tiện hình dung về nền sản xuất và năng lực công nghệ nói chung của Việt Nam khi định theo đuổi giấc mơ bán dẫn, có thể ví một quốc gia chọn công nghiệp làm nền tảng phát triển như một nhà máy sản xuất sản phẩm điện gia dụng.
 
Phổ sản phẩm họ bán ra thị trường sẽ có 3 loại: loại cơ bản, lời ít số lượng nhiều - để có doanh số; loại trung cao cấp - số lượng vừa phải, lời vừa phải; và loại cao cấp - số lượng ít, lời nhiều. 
Dần dần phổ sản phẩm sẽ chuyển lên nấc cao hơn, loại cơ bản thành trung cấp, và trung cấp thành cao cấp. Nhờ đó, doanh số tăng, lợi nhuận cũng tăng mà số lượng không cần thiết phải tăng.
Khi trình độ sản xuất khác nhau
Loại cơ bản dần dà sẽ bị cạnh tranh bởi các công ty nhỏ hơn, trình độ kém hơn, nhưng có lợi thế chi phí, đặc biệt là chi phí nhân công, thấp hơn. Những ví dụ điển hình là các sản phẩm điện gia dụng công nghệ thấp như quạt máy, tủ lạnh, tivi. 
Điều này cũng đúng ở tầm mức quốc gia: Trung Quốc đi từ dệt may - da giày lên điện tử giá rẻ, và bắt đầu chuyển đổi sang sản xuất công nghệ cao từ đầu những năm 2000.
Nhật Bản sau Thế chiến II, với nền tảng có sẵn, chọn ngay phân khúc cao cấp - điện tử, tự động hóa, với Sony là ngọn cờ đầu, và xe hơi, với Toyota, nhưng lại sơ sểnh với máy tính xách tay và mất cơ hội hoàn toàn về điện thoại di động. 
Quốc gia chỉ tập trung vào phân khúc thấp nhất, dễ nhất và hầu như không có cơ hội vươn lên là Bangladesh. Trong khi đó, nền kinh tế phát triển thành công nhất bằng cách tuần tự nhi tiến phổ sản phẩm là Hàn Quốc. 
Khởi đầu là nguyên liệu, máy móc dệt may, sau đó là công nghiệp nặng, nguyên liệu thép và bứt lên ngoạn mục về điện tử, điện thoại di động với những tên tuổi như LG hay Samsung; để bây giờ họ trở thành thế lực trong ngành chip. 
Nếu học về kinh tế phát triển và tìm một nghiên cứu tình huống điển hình nhất cho mô hình phát triển dựa trên công nghiệp, có thể coi Hàn Quốc là hình mẫu lý tưởng.
Trong các quốc gia Đông Nam Á, Singapore thành công trong việc lựa chọn phổ trung bình khá đi lên, từ công nghiệp, hóa dầu, sau đó chuyển thẳng lên dịch vụ logistics, kinh tế - tài chính, đầu tư và đổi mới sáng tạo. 
Malaysia và Thái Lan thành công trong chuyển đổi từ cơ bản sang trung bình khá, nhưng sau đó rơi vào bẫy thu nhập trung bình khi loay hoay không có hướng phát triển đột phá, không tạo ra được sản phẩm có thương hiệu trên toàn cầu, không có xe hơi hay máy tính made in Thailand hay Malaysia.
Việt Nam, đoạn đầu đi đúng con đường của Trung Quốc: dệt may - da giày đã thành công. Đoạn sau đi tiếp con đường của Malaysia và Thái Lan, gia công, lắp ráp cụm và thành phẩm sản phẩm điện, điện tử, điện gia dụng. 
Cũng cố xây dựng thương hiệu quốc gia nhưng thất bại, và cũng đang có nguy cơ rơi vào bẫy thu nhập trung bình khi mắc kẹt ở trình độ gia công lắp ráp và năng suất lao động thấp.
Tương lai xán lạn?
Bài toán này dường như không có lời giải cho đến khi thuật ngữ 4.0 và cơn bão AI - công nghiệp bán dẫn xuất hiện vài năm trở lại đây. 
Tiệm tiến đi lên không được, thời gian qua thông tin dồn dập cho thấy kinh tế Việt Nam định chọn con đường kiểu bước nhảy lượng tử, tức bằng cách nào chưa biết, nhưng hy vọng và quyết tâm là năng lực, trí tuệ và ý chí sẽ giúp chúng ta sớm muộn cũng trở thành trung tâm hàng đầu về nhân sự, công nghệ bán dẫn, về lập trình, thiết kế chip… 
Rất nhiều doanh nhân thành đạt và yếu nhân của quốc gia đều đồng thanh về tương lai xán lạn của ngành công nghiệp trí tuệ cấp cao này.
Nó như là một đợt ra quân và chiến dịch mấy trăm ngày giải tỏa mặt bằng hay kéo đường dây điện 500 KV mạch 3. Thật ra, sự tự tin đó không phải là hoàn toàn không có cơ sở. 
Có lẽ một phần sự tự tin xuất phát từ thành công trong quá khứ của Bộ Bưu chính Viễn thông cuối những năm 1990, khi bỏ hẳn công nghệ analog và chuyển sang công nghệ số cho hạ tầng viễn thông. Rồi sau đó là sự bứt phá ngoạn mục của hạ tầng Internet ở Việt Nam nhờ công của những tập đoàn như Viettel hay FPT.
Như lời Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông (bài viết của Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng trên Vietnamnet 20-8: "Chiến lược bán dẫn: C = SET + 1"), Việt Nam sẽ trở thành số 1 nếu lựa chọn đúng hướng, nhắm vào chip chuyên dụng, tức chip dùng cho tích hợp AI vào các thiết bị điện tử và chuyển đổi số. 
Nhật Bản nhờ đưa chip bán dẫn vào cassette, tivi, tủ lạnh mà hóa rồng vào những năm 1970-1980. Bây giờ nếu Việt Nam đưa được chip AI vào thiết bị AI thì cũng có thể nhờ đó mà hóa rồng trong thế kỷ 21.
Chip cho phân khúc thị trường này thì dễ làm hơn các loại chip công nghệ cao như của Intel hay Nvidia, mà thị trường lại lớn hơn rất nhiều. 
Nên đây là cơ hội rõ rệt cho ngành công nghiệp số của Việt Nam, cũng là để góp phần thúc đẩy ngành công nghiệp chế tạo mà cho đến nay chưa thoát hẳn khỏi công đoạn lắp ráp giản đơn và các ngành giá trị thấp.
Để chuẩn bị nhân lực cho cú nhảy lượng tử này, nhanh nhất và hiệu quả nhất là đào tạo lại (ngắn hạn) kỹ sư điện tử, công nghệ thông tin, kỹ sư phần mềm… Đây là cơ hội lớn, hấp dẫn, cần bền bỉ, chấp nhận mạo hiểm và rủi ro. Thông điệp của bộ trưởng là chuẩn xác và rõ ràng.
Tuy nhiên, với con mắt của người làm sản xuất, vốn từng nhiều lần hy vọng để rồi thất vọng về hiện thực của nền sản xuất mới chỉ là lắp ráp, chế tạo giản đơn của Việt Nam suốt 20 năm qua, tôi vẫn phân vân với câu hỏi: Ai sẽ sản xuất ra các con chip made in Vietnam? 
Cho đến giờ, thực tế là chưa có công ty Việt Nam nào sản xuất thương mại được chip. Còn công ty nước ngoài lớn nhất sản xuất chip ở Việt Nam là Intel thì họ chỉ làm công đoạn cuối là test kiểm và đóng gói - công đoạn vốn ít giá trị gia tăng nhất trong chuỗi giá trị của con chip.
Ăn sóng nói gió hay ăn chắc mặc bền
Việt Nam chưa có khả năng tự sản xuất chip, đó là sự thật. Đó vẫn là sân chơi của những tay to ngoại quốc. Như vậy viễn cảnh chúng ta hướng tới là Việt Nam lập trình thiết kế chip - đưa cho TSMC của Đài Loan, SK Hynix của Hàn Quốc gia công chế tạo rồi ta bán cho các công ty lắp ráp sản phẩm điện tử, vốn cũng là của nước ngoài nốt, khó thể coi là chắc chắn.
Chúng ta sẽ chiếm được bao nhiêu điểm then chốt trong chuỗi giá trị gia tăng của ngành công nghiệp bán dẫn thương mại, khi mà công đoạn chế tạo lẫn khách hàng đầu ra, chúng ta đều không hề chủ động? Nói như vậy không phải để bàn ra, nhưng ngay cả có chấp nhận mạo hiểm và rủi ro, viễn cảnh đó vẫn là hết sức gian nan. 
Một bài học nhãn tiền và gần gũi hơn: cho tới nay Việt Nam vẫn chủ yếu chỉ là nơi nhận gia công lại trong ngành công nghiệp phần mềm, còn các khâu có giá trị gia tăng cao nhất, như thiết kế và nội dung gốc, thiết bị phần cứng, hay chợ ứng dụng, đều không có cái tên nào thực sự là của Việt Nam.
Lựa chọn phát triển phổ sản phẩm cao là công nghiệp bán dẫn, với Việt Nam, có thể được coi là chiến lược đột phá kiểu bước nhảy lượng tử, tức nhảy vọt nhờ vào năng lượng đột ngột. Nhưng nên chăng chúng ta cũng cần tin ở vật lý cổ điển của trần gian đã.
Tức nếu đại kế hoạch bán dẫn, nói phỉ phui, chẳng may mà thất bại thì phân khúc dưới, cơ bản và trung bình khá, nơi vẫn đang tạo ra sinh kế cho hàng triệu người lao động, vẫn phải duy trì được doanh số và sức cạnh tranh. 
Nguồn lực của một quốc gia, nhất là một nước còn nhiều khó khăn như Việt Nam, là rất có hạn, hay nói như các kinh tế gia, là khan hiếm. Một đồng bỏ vào bán dẫn là một đồng mất đi cho làm ốc vít, đường sá, hay lưới điện. 
Lẽ đó, không nên bỏ quá nhiều trứng vào cái giỏ chip. (Và không chỉ có phân khúc cao cấp mới xảy ra chuyện này, Bangladesh, vì đã đầu tư quá nhiều cho phân khúc dưới, dệt may - da giày, đến khi xảy chuyện, khó cứu).
Thật ra, ngay cả các phân khúc sản xuất thấp và trung cấp của chúng ta cũng chẳng hề thống lĩnh hay dẫn đạo thị trường gì cho cam. Chỉ cần lơ là, chúng sẽ thuộc về người khác. Làn sóng dịch chuyển đầu tư từ Trung Quốc sang Đông Nam Á cũng chính là lời cảnh báo cho những nơi đón sóng, vì sóng đến, rồi sóng sẽ đi.
Hoài bão về trung tâm hàng đầu công nghệ bán dẫn của thế giới, rất nên trân trọng dành cho 1/10 số nhân lực tài năng, tâm huyết cống hiến, hy sinh và mạo hiểm. Nhưng còn 90% khác, có lẽ cần nhớ tập trung làm thật tốt và tốt hơn những gì đang nuôi sống mình bao nhiêu năm nay

Các tập đoàn công nghệ lớn của nước ngoài mong muốn đưa Việt Nam trở thành một nhân tố quan trọng trong ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu

Nhiều tập đoàn công nghệ lớn như Synopsys, Cadence, Qorvo (Mỹ) Samsung (Hàn Quốc) và Siemens (Đức)... đang tích cực hỗ trợ Việt Nam đào tạo nhân lực chất lượng cao ngành công nghệ, nhất là ngành bán dẫn.

Trong Chương trình phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050 vừa được Chính phủ phê duyệt, Việt Nam đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2030, đào tạo ít nhất 50.000 nhân lực có trình độ từ đại học trở lên phục vụ ngành công nghiệp bán dẫn.

Để thực hiện được mục tiêu đào tạo như trên, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã chủ động kết nối, thiết lập quan hệ với các tập đoàn công nghệ lớn như: Synopsys, Cadence, Qorvo, Samsung, Siemens... để hợp tác đào tạo

Việt Nam đang đẩy mạnh các ngành sản xuất công nghệ cao

Đầu tháng 5-2024, Tổ hợp Samsung Việt Nam phối hợp với Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) chính thức triển khai đào tạo Chương trình Phát triển nhân tài công nghệ – Samsung Innovation Campus (SIC) tại NIC.

Đây là hoạt động nằm trong Biên bản ghi nhớ hợp tác triển khai các dự án giáo dục và phát triển công nghệ cao cho thế hệ trẻ Việt Nam giữa Samsung Việt Nam và NIC đã được ký kết vào tháng 10-2023 nhằm bồi dưỡng nhân tài công nghệ, đưa Việt Nam trở thành điểm đến của đổi mới sáng tạo trong khu vực và thế giới.

Samsung Việt Nam phối hợp cùng NIC triển khai 2 lớp đào tạo về Trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence – AI), 2 lớp đào tạo về Internet vạn vật kết nối (Internet of Things – IoT) và 2 lớp đào tạo về Dữ liệu lớn (Big Data) dành cho khoảng 200 sinh viên đến từ một số trường đại học thành viên của Đại học Quốc gia Hà Nội và Trường Đại học FPT.

Tổng Giám đốc Tổ hợp Samsung Việt Nam Choi Joo Ho cho biết Samsung sẽ tiếp tục nghiên cứu các khả năng mở rộng hợp tác với NIC và hỗ trợ Việt Nam đào tạo nguồn nhân lực trong ngành bán dẫn.

Từ giữa tháng 7 vừa qua, 2 tập đoàn bán dẫn của Mỹ là Qorvo và Cadence tổ chức lễ khai giảng chương trình đào tạo thiết kế vi mạch và ký kết thỏa thuận hợp tác với Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC).

Theo cam kết của tập đoàn bán dẫn hàng đầu Mỹ là Qorvo, đơn vị này sẽ cử giảng viên, chuyên gia cấp cao giúp Việt Nam đào tạo nguồn nhân lực trong lĩnh vực thiết kế vi mạch bán dẫn.

Trước đó, vào tháng 3-2024, Tập đoàn công nghệ Synopsys (Mỹ) đã ký kết hợp tác tăng cường năng lực đào tạo và nghiên cứu lĩnh vực thiết kế vi mạch tại Đại học Quốc gia TP HCM. Theo đó, Synopsys chia sẻ giáo trình đào tạo và cấp phép sử dụng các bộ công cụ, phần mềm thiết kế chip cho sinh viên của Đại học Quốc gia TP HCM.

Các tập đoàn công nghệ lớn của thế giới cam kết cùng Việt Nam đào đạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho lĩnh vực bán dẫn

Synopsys tiếp nhận sinh viên đến thực tập và giới thiệu việc làm cho kỹ sư thiết kế vi mạch được đào tạo tại Đại học Quốc gia TP HCM với doanh nghiệp trong và ngoài nước. Synopsys hỗ trợ bồi dưỡng đội ngũ giảng viên trẻ lĩnh vực thiết kế vi mạch thông qua chương trình đào tạo ngắn hạn "Train-the-Trainer". 

Việc hợp tác với Synopsys được kỳ vọng sẽ giúp Đại học Quốc gia TP HCM đào tạo được khoảng 1.800 kỹ sư có trình độ cao trong lĩnh vực thiết kế vi mạch trong giai đoạn từ nay đến năm 2030.

Ông Vũ Quốc Huy, Giám đốc NIC cho biết các đối tác đã cung cấp cho NIC khoảng 1.000 license (bản quyền phần mềm) phục vụ việc đào tạo thiết kế vi mạch. Từ đó, NIC đã phối hợp, chia sẻ license cho các trường để họ tiến hành những chương trình đào tạo chính quy, đưa vào chương trình đào tạo chính quy các nội dung về thiết kế bán dẫn. NIC cũng phối hợp với các trường tổ chức các khóa đào tạo ngắn hạn trực tiếp cho hơn 1.000 giảng viên, kỹ sư cho ngành công nghiệp bán dẫn, thiết kế vi mạch.

Thời gian tới, việc kết nối, phối hợp với các tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới đào tạo nhân lực ngành bán dẫn sẽ tiếp tục được đẩy mạnh để hoàn thành mục tiêu đào tạo được 50.000 kỹ sư ngành bán dẫn vào năm 2030.

Theo Báo Người lao động 

Từng là một chính trị gia, ngài Nick Clegg đã có sự chuyển mình để hoạt động trong lĩnh vực công nghệ với vai trò Chủ tịch Quan hệ Toàn cầu của Tập đoàn Meta.

Trong thế giới chính trị và công nghệ toàn cầu, Nick Clegg là một trong những nhân vật có sự chuyển đổi sự nghiệp đáng chú ý nhất. Từ vai trò Phó Thủ tướng Vương quốc Anh, ông đã trở thành một nhân vật quan trọng trong lĩnh vực công nghệ với vị trí Chủ tịch Quan hệ Toàn cầu của Meta (trước đây là Facebook).

Sự xuất hiện của ông tại sự kiện Innovate Viet Nam 2024, diễn ra từ 1/10 tới đây tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia cơ sở Hòa Lạc hứa hẹn mang đến những góc nhìn sâu sắc về vai trò của công nghệ, AI, và tầm ảnh hưởng của các thế hệ trẻ trong thời đại số hóa.

Xuất phát điểm từ chính trị

Nick Clegg sinh ngày 7/1/1967 tại Chalfont St. Giles, Buckinghamshire, Anh. ông sinh ra trong một gia đình đa văn hóa, với mẹ là người Hà Lan và cha mang dòng máu Đức-Nga. Điều này giúp ông thông thạo nhiều ngôn ngữ, bao gồm Anh, Hà Lan, Pháp, Đức, và Tây Ban Nha. Trước khi bước chân vào chính trường, ông Nick Clegg từng làm việc với tư cách là một nhà báo cho tờ Financial Times.

Nick Clegg bắt đầu sự nghiệp chính trị khi được bầu làm Thành viên Nghị viện Châu Âu vào năm 1999 và nhanh chóng nổi lên như một gương mặt nổi bật trong Đảng Tự do Dân chủ. Với vai trò Phó Thủ tướng, ông đã giữ vai trò quan trọng trong việc điều hành các chính sách của chính phủ. ông đã trở thành một trong những lãnh đạo chính trị hàng đầu của Vương quốc Anh và đóng góp đáng kể vào việc xây dựng các chính sách đổi mới trong thời gian đảm nhiệm các vị trí lãnh đạo.

Chuyển mình sang lĩnh vực công nghệ

Sau khi kết thúc sự nghiệp chính trị, ông Nick Clegg đã quyết định chuyển sang lĩnh vực công nghệ khi gia nhập Meta (trước đây là Facebook) vào năm 2018 với vai trò Phó Chủ tịch Toàn cầu về Chính sách và Truyền thông. Đây là một bước đi quan trọng, đánh dấu sự chuyển đổi từ chính trị sang một lĩnh vực mới, nơi ông đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng các chính sách và quan hệ công chúng của Meta trên toàn cầu.

Năm 2022, ông được thăng chức lên vị trí Chủ tịch Quan hệ Toàn cầu của Meta, trở thành một trong những nhân vật hàng đầu chịu trách nhiệm về các chiến lược đối ngoại và chính sách toàn cầu của công ty. Vai trò của ông Nick Clegg bao gồm việc đại diện Meta trước các cơ quan chính phủ và quản lý chính sách nội dung trên các nền tảng của Meta.

Mark Zuckerberg – CEO của Meta, từng nhấn mạnh rằng việc thăng chức Nick Clegg là một phần trong chiến lược của công ty nhằm có một nhà lãnh đạo có tầm ảnh hưởng trong việc điều hành chính sách toàn cầu.

Trong vai trò này, Nick Clegg đã đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm giải quyết các vấn đề về quyền riêng tư dữ liệu, tin giả, và việc Meta chuyển đổi từ Facebook sang định hướng về Metaverse. ông đã giúp Meta thay đổi quan điểm về các quy định pháp lý và thuế, cũng như tạo ra các thay đổi về sản phẩm để người dùng có thể kiểm soát nội dung trên mạng xã hội.

Nick Clegg không chỉ là một nhà lãnh đạo tài ba trong lĩnh vực chính trị mà còn là một người có tầm nhìn xa trông rộng trong việc định hình tương lai công nghệ. Dưới sự dẫn dắt của ông, Meta đã có những bước tiến mạnh mẽ trong việc tương tác với các chính phủ, các cơ quan quản lý, và người dùng trên toàn cầu. ông đã giúp Meta thay đổi cách tiếp cận đối với các quy định pháp lý, hướng tới sự minh bạch và trách nhiệm trong việc kiểm soát nội dung trên nền tảng của mình.

Sự hiện diện đặc biệt của ông Nick Clegg tại Innovate Viet Nam 2024

Tại sự kiện Innovate Viet Nam 2024, ông Nick Clegg sẽ có bài tham luận đặc biệt trong phiên hội thảo mang tên "Doanh nghiệp và thế hệ trẻ trước làn sóng AI, bán dẫn: Biến Thách thức thành Cơ hội", tổ chức vào chiều ngày 1/10 tại Hội trường Đổi mới sáng tạo, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia cơ sở Hòa Lạc, Hà Nội.

Đây là một trong những phiên đáng chú ý nhất của sự kiện, nơi ông sẽ chia sẻ về cách AI đang trở thành động lực quan trọng trong việc phát triển kinh tế và cách Việt Nam có thể tận dụng công nghệ này để thúc đẩy sự thịnh vượng. Phiên hội thảo này không chỉ tập trung vào việc thảo luận về AI mà còn mang đến cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam và quốc tế tìm hiểu về xu hướng công nghệ mới, thông qua góc nhìn của một chuyên gia hàng đầu như Chủ tịch tập đoàn Meta.

Sự kiện này còn đánh dấu cam kết dài hạn của Meta đối với thị trường Việt Nam. Dự kiến tập đoàn Meta sẽ công bố một số cam kết quan trọng nhằm hỗ trợ quá trình đổi mới sáng tạo, giúp Việt Nam trở thành một trung tâm công nghệ trong khu vực. Việc tham gia của Chủ tịch tập đoàn trong Innovate Viet Nam 2024 nhấn mạnh sự quan tâm đặc biệt của Meta đến tiềm năng phát triển công nghệ và sự hợp tác với các doanh nghiệp Việt Nam.

Ngoài ra, Innovate Viet Nam 2024 cũng đánh dấu mốc 5 năm thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC). Đây là một cột mốc quan trọng cho hệ sinh thái đổi mới sáng tạo tại Việt Nam và việc Nick Clegg sẽ là một trong những diễn giả nổi bật tại lễ kỷ niệm này được kỳ vọng góp phần vào việc thúc đẩy hợp tác giữa các doanh nghiệp và tổ chức công nghệ toàn cầu. 

Theo thanhnienviet.vn

Nhu cầu tuyển dụng nhân sự công nghệ cao tăng mạnh, kéo theo mức lương trung bình của lập trình viên tại Việt Nam năm 2024 từ 1.100 - 3.000 USD/tháng.

Theo "Báo cáo Thị trường IT Việt Nam 2024-2025 "Vietnam IT & Tech Talent Landscape" mới công bố, thị trường việc làm công nghệ thông tin (IT) tại Việt Nam đang trải qua giai đoạn phát triển mạnh mẽ chưa từng có, nhất là trong các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), điện toán đám mây và an ninh mạng.

Sự phát triển này không chỉ mang lại nhiều cơ hội việc làm mà còn tạo ra những thách thức lớn đối với doanh nghiệp. Một trong số đó là sự thiếu hụt nguồn nhân lực có kỹ năng chuyên sâu.

 

Theo số liệu từ Bộ Thông tin và Truyền thông, Việt Nam cần bổ sung ít nhất 500.000 lao động công nghệ từ nay đến năm 2025 để đáp ứng nhu cầu

Theo số liệu từ Bộ Thông tin và Truyền thông, Việt Nam cần bổ sung ít nhất 500.000 lao động công nghệ từ nay đến năm 2025. Điều này buộc các doanh nghiệp phải đầu tư mạnh mẽ vào các chương trình đào tạo nâng cao (upskilling) và tái đào tạo (reskilling) cho nhân viên.

Nhu cầu nhân sự IT và lương cao ngất ngưởng

Báo cáo chỉ ra nhu cầu tuyển dụng nhân sự công nghệ cao tăng mạnh, kéo theo mức lương trung bình của lập trình viên tại Việt Nam năm 2024 từ 1.100 - 3.000 USD mỗi tháng, tùy thuộc vào kỹ năng và kinh nghiệm.

Đặc biệt, các vị trí như kỹ sư AI và chuyên gia bảo mật thông tin có mức lương vượt xa con số trung bình nhờ sự khan hiếm nhân lực và tầm quan trọng của những vai trò này trong doanh nghiệp.

Mức lương cho lao động ngành IT. Ảnh: TopDev

Việt Nam được đánh giá là một quốc gia có tiềm năng lớn để phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ nhờ sự hỗ trợ từ Chính phủ và các nhà đầu tư quốc tế. Hiện Việt Nam đứng thứ 3 tại Đông Nam Á về số lượng dự án khởi nghiệp được đầu tư. Trong năm 2023, tổng vốn đầu tư vào các startup công nghệ đạt 529 triệu USD, tập trung chủ yếu vào giáo dục, y tế và thương mại điện tử – các lĩnh vực có tiềm năng tăng trưởng lớn.

Ảnh: TopDev

Việt Nam đang trải qua một làn sóng chuyển đổi số mạnh mẽ trên nhiều lĩnh vực quan trọng như tài chính, ngân hàng và dịch vụ công. Các doanh nghiệp đang tích hợp nhiều công nghệ tiên tiến như AI, điện toán đám mây và phân tích dữ liệu vào quá trình vận hành. Hiện tại, nền kinh tế số của Việt Nam chiếm khoảng 16,5% GDP và dự kiến sẽ tăng trưởng 20%/năm. 

Theo Báo cáo eConomy SEA 2023 của Google, giá trị thị trường số Việt Nam dự kiến tăng từ 30 tỉ USD năm 2023 lên 43 tỉ USD vào năm 2025, khẳng định tiềm năng phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế số.

Việt Nam cũng đang nhanh chóng ứng dụng các công nghệ mới như 5G và Internet vạn vật (IoT), giúp thúc đẩy quá trình chuyển đổi số và hiện đại hóa cơ sở hạ tầng công nghệ. Với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ Chính phủ và dòng vốn quốc tế, Việt Nam đang trên đà trở thành một trung tâm công nghệ hàng đầu khu vực ASEAN.

Thách thức và cơ hội

Dù thị trường IT Việt Nam có tiềm năng phát triển lớn nhưng vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Trong đó, hạ tầng công nghệ, đặc biệt trong bối cảnh mạng 5G, các trung tâm dữ liệu và dịch vụ đám mây đang trở thành nhu cầu thiết yếu. Việc nâng cấp cơ sở hạ tầng là điều kiện cần thiết để tiếp tục phát triển bền vững.

Doanh nghiệp đang đẩy mạnh các chương trình đào tạo nội bộ để nâng cao kỹ năng cho đội ngũ nhân viên

Ngoài ra, an ninh mạng và bảo mật dữ liệu cũng đặt ra áp lực lớn cho doanh nghiệp IT, nhất là khi các cuộc tấn công mạng ngày càng tinh vi. Để tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, doanh nghiệp cần tuân thủ các tiêu chuẩn an ninh mạng nghiêm ngặt và cải thiện nguồn nhân lực chuyên sâu về bảo mật dữ liệu.

Theo báo cáo, yêu cầu tuyển dụng các vị trí có kinh nghiệm trong các lĩnh vực phức tạp như an ninh mạng và AI đang vượt xa nguồn cung. Điều này tạo áp lực lên doanh nghiệp trong việc thu hút và giữ chân nhân tài, đồng thời đẩy mạnh các chương trình đào tạo nội bộ để nâng cao kỹ năng cho đội ngũ nhân viên.

Ông Park JongHo, CEO của TopDev, nhận định: "Báo cáo lần này không chỉ là phân tích thị trường mà còn là chiếc la bàn giúp doanh nghiệp và nhà đầu tư định hướng khai phá tiềm năng của ngành IT tại Việt Nam. Chúng tôi tin rằng Việt Nam sẽ tiếp tục vươn lên, trở thành trung tâm công nghệ và đổi mới sáng tạo hàng đầu trong khu vực".

Theo: Nguồn lao động 

TPHCM đặt tham vọng đến 2030, đào tạo 40 nghìn kỹ sư nhằm phát triển ngành công nghiệp vi mạch bán dẫn có đủ năng lực tham gia vào các khâu có giá trị gia tăng cao, trong chuỗi giá trị ngành vi mạch bán dẫn toàn cầu.

Đóng gói mạch tích hợp (IC) tiên tiến là mặt trận cạnh tranh mới hấp dẫn giữa các nhà sản xuất bộ xử lý AI và các mạch tích hợp (IC).

Đây cũng là mặt trận tiếp theo trong nỗ lực của chính phủ Mỹ nhằm giảm sự phụ thuộc của Mỹ vào các nhà cung cấp nước ngoài và làm chậm tiến trình công nghệ của Trung Quốc.

Tuy nhiên, theo Asia Times, không giống như chế tạo các tấm wafer IC "đầu cuối", lệnh trừng phạt của Mỹ hạn chế nghiêm trọng đến sự tiến bộ của Trung Quốc trong lĩnh vực lắp ráp, đóng gói và thử nghiệm dù Trung Quốc đã có sự hiện diện lớn trên thị trường và công nghệ tiên tiến và nước này tương đối miễn nhiễm với các lệnh cấm vận công nghệ.

'Mặt trận' mới không ngờ trong cuộc chiến chip. (Ảnh minh họa)

TSMC của Đài Loan, cho đến nay là nhà máy đúc IC lớn nhất và tiên tiến nhất về mặt công nghệ, đang nhanh chóng mở rộng năng lực đóng gói sản phẩm Chip-on-Wafer-on-Substrate (CoWoS) của mình.

Đây là công nghệ đóng gói dựa trên mạch tích hợp hai phẩy năm chiều (IC 2,5D) xuyên qua silicon do TSMC thiết kế cho các ứng dụng hiệu suất cao. Điều này sẽ loại bỏ tình trạng tắc nghẽn nguồn cung các bộ xử lý AI mới nhất từ Nvidia, AMD và Intel, được chế tạo tại các nút quy trình dưới 5 nanomet.

Huawei, cho đến nay vẫn chưa thể chuyển xuống dưới 5nm do lệnh cấm bán hệ thống sản xuất chip quang khắc EUV của ASML cho Trung Quốc. Tuy nhiên, họ đã sử dụng công nghệ thiết kế IC và đóng gói của riêng mình để vẫn đạt được yêu cầu về hiệu suất chip.

Cụ thể, bộ xử lý Ascend 910C mới của Huawei, có thể được giao hàng thương mại trong vòng hai tháng tới, được cho là có hiệu suất vượt trội hơn H20 đã bị hạ cấp của Nvidia.

Ngay cả khi Huawei đang phóng đại khả năng của mình, thì có vẻ như họ đã đạt được đủ tiến bộ để khiến Nvidia, AMD và Intel có nguy cơ mất vị trí cung cấp bộ xử lý AI của họ tại thị trường Trung Quốc.

Huawei và các nhà cung cấp Trung Quốc khác có thể sẽ có thị trường lớn nhất thế giới cho các thiết bị này mà không có sự cạnh tranh từ nước ngoài. Alibaba, Baidu, ByteDance, China Mobile, Tencent và các khách hàng Trung Quốc khác muốn mua bộ vi xử lý tiên tiến hơn do Mỹ thiết kế giờ đây sẽ thấy dễ dàng hơn và ít rủi ro hơn khi sử dụng các thiết bị được thiết kế và sản xuất tại Trung Quốc.

Trong khi đó, dữ liệu từ các nguồn tin trong ngành được các trang web tin tức công nghệ tại Đài Loan và những nơi khác đưa tin cho thấy sản lượng IC hàng tháng sử dụng công nghệ CoWoS của TSMC sẽ tăng gấp đôi lên 40.000 đơn vị vào cuối năm nay, tăng 50% lên 60.000 vào năm 2025 và đạt 80.000 vào cuối năm 2026.

Theo Cadence Design Systems, một công ty tự động hóa thiết kế điện tử hàng đầu, CoWoS "đặc biệt phù hợp với các bộ tăng tốc trí tuệ nhân tạo (AI), nơi nhiều loại chip cần hoạt động hiệu quả cùng nhau" - bao gồm bộ nhớ băng thông cao (HBM).

Cadence giải thích rằng "Đóng gói 2.5D... là bước trung gian giữa đóng gói 2D truyền thống và đóng gói 3D hoàn chỉnh. Trong đóng gói 2.5D, nhiều khuôn bán dẫn, thường từ các công nghệ quy trình khác nhau, được đặt cạnh nhau trên một bộ xen kẽ silicon. Bộ xen kẽ hoạt động như một cầu nối, kết nối các khuôn riêng lẻ và cung cấp giao diện truyền thông tốc độ cao".

Điều này “cho phép tích hợp nhiều thành phần khác nhau, chẳng hạn như bộ xử lý, bộ nhớ và cảm biến, trên một gói duy nhất. Khoảng cách gần này giúp giảm chiều dài kết nối, dẫn đến cải thiện tính toàn vẹn của tín hiệu và độ trễ thấp hơn”.

Ngoài ra, phương pháp còn giảm cả kích thước của gói và mức tiêu thụ điện năng, đồng thời tạo điều kiện tản nhiệt.

Khi tăng cường năng lực sản xuất CoWoS, TSMC sẽ có thể bắt kịp với lượng đơn đặt hàng tồn đọng cho bộ xử lý H100 của Nvidia và sẵn sàng tung ra bộ xử lý Blackwell B200 mới, dự kiến sẽ bắt đầu vào đầu năm sau.

Trung Quốc có ngành công nghiệp đóng gói IC rất lớn và tiên tiến. Hai trong số năm công ty lắp ráp và thử nghiệm chất bán dẫn gia công ngoài (OSAT) hàng đầu thế giới - JCET, đứng thứ ba và Tongfu Microelectronics, đứng thứ tư - là của Trung Quốc, trong khi Beijing ESWIN và các công ty nhỏ hơn khác cũng đang phát triển công nghệ chiplet.

Tongfu là công ty duy nhất cung cấp dịch vụ OSAT cho AMD trong nhiều năm và vận hành các nhà máy liên doanh với AMD tại Tô Châu và Penang.

Chính phủ Trung Quốc coi việc đóng gói IC tiên tiến nói chung và chiplet nói riêng là chìa khóa để vượt qua lệnh trừng phạt của Mỹ và giúp ngành công nghiệp bán dẫn của Trung Quốc vừa có khả năng cạnh tranh vừa độc lập.

Chính phủ Mỹ, cũng coi việc đóng gói IC tiên tiến là rất quan trọng, có kế hoạch trợ cấp cho việc xây dựng cơ sở OSAT đầu tiên của Amkor tại Mỹ. Amkor, công ty OSAT lớn thứ hai thế giới, có trụ sở tại Arizona.

Theo vtcnews.vn 

Những con chip đầu tiên dựa trên tiến trình này sẽ xuất hiện trong năm 2026.

Mới đây, TSMC đã trình làng một loạt công nghệ mới, bao gồm quy trình "A16" với tiến trình 1.6nm. Công nghệ mới này cải thiện đáng kể mật độ logic và hiệu năng của chip, hứa hẹn những nâng cấp vượt bậc cho các sản phẩm điện toán hiệu năng cao và trung tâm dữ liệu.

Quy trình A16, dự kiến được TSMC đưa vào sản xuất thương mại từ năm 2026, tích hợp các bóng bán dẫn nanosheet cải tiến cùng giải pháp đường ray năng lượng mặt sau mới. Những cải tiến này được kỳ vọng sẽ mang lại tốc độ tăng 8-10% và giảm 15-20% điện năng tiêu thụ so với quy trình N2P của TSMC.

Ngoài ra, TSMC còn công bố việc triển khai công nghệ Hệ thống trên đế wafer (System-on-Wafer, hay SoW), tích hợp nhiều die trên một đế wafer duy nhất để tăng sức mạnh tính toán đồng thời chiếm ít diện tích hơn. Sản phẩm SoW đầu tiên của TSMC, hiện đang được sản xuất, dựa trên công nghệ Integrated Fan-Out (InFO).

TSMC cũng đang đạt được tiến bộ trong việc sản xuất chip 2nm và 1.4nm. Quy trình "N2" 2nm của hãng được lên kế hoạch sản xuất thử nghiệm vào nửa cuối năm 2024 và sản xuất hàng loạt vào cuối năm 2025, tiếp theo là quy trình "N2P" cải tiến vào cuối năm 2026. Sản xuất thử nghiệm tiến trình 2nm sẽ bắt đầu vào nửa cuối năm 2024, với sản xuất quy mô nhỏ tăng dần vào quý 2 năm 2025. Vào năm 2027, các cơ sở sản xuất tại Đài Loan sẽ bắt đầu chuyển hướng sang sản xuất chip "A14" 1.4nm.

Mỗi thế hệ quy trình mới của TSMC đều vượt trội so với thế hệ trước về mật độ bóng bán dẫn, hiệu năng và hiệu suất. Cuối năm ngoái, có thông tin cho rằng TSMC đã trình diễn chip 2nm cho Apple trước khi dự kiến giới thiệu chúng vào năm 2025.

Theo truyền thống, Apple là một trong những công ty đầu tiên áp dụng các công nghệ chế tạo chip tiên tiến của TSMC. Ví dụ, Apple là công ty đầu tiên sử dụng quy trình 3nm của TSMC với chip A17 Pro trên iPhone 15 Pro và iPhone 15 Pro Max, và Apple có khả năng sẽ tiếp tục đi đầu trong việc sử dụng các quy trình sản xuất chip sắp tới. Các thiết kế chip tiên tiến nhất của Apple trước đây thường xuất hiện trên iPhone trước khi được trang bị trên các dòng iPad và Mac.

Chip A18 sắp tới của Apple dành cho dòng iPhone 16 dự kiến sẽ dựa trên N3E (3nm cải tiến), trong khi A19 cho các mẫu iPhone 17 vào năm 2025 dự kiến sẽ là chip 2nm đầu tiên của Apple. Nếu lộ trình của TSMC không đổi, iPhone 18 có thể sẽ là dòng máy đầu tiên sử dụng chip dựa trên quy trình 1.6nm của TSMC.

Theo Đời sống Pháp luật 

Nghiên cứu của Microsoft cũng chỉ ra cách AutoDev có thể làm thay đổi bộ mặt ngành phát triển phần mềm, bằng cách phân công lại trách nhiệm trong công việc.

 Ngành phát triển phần mềm, lựa chọn nghề nghiệp phổ biến trong vài thập kỷ qua, đang dần thay đổi với sự trỗi dậy của Trí tuệ Nhân tạo (AI). Theo đó, ngành nghề này đang đối diện vói sức ép 'bị cướp việc' từ chính AI, trong bối cảnh AI không chỉ thực hiện phần lớn các công việc mà còn giảm bớt sự phụ thuộc vào nhân lực lập trình.

Microsoft AutoDev, một sản phẩm mới của Microsoft, chính là ví dụ minh họa rõ nét cho bước tiến này. AutoDev là một phần mềm tự động dựa trên nền tảng AI, khai thác triệt để các khả năng của AI để tối ưu hóa quá trình phát triển phần mềm. Theo tài liệu nghiên cứu của Microsoft về AutoDev, AI Agent (Tác nhân AI) của công cụ này sẽ là 'nhân tố chính'. 

Theo định nghĩa, AI Agent là một hệ thống máy tính được thiết kế để đưa ra quyết định, chọn công cụ và thực hiện hành động để đạt được mục tiêu cụ thể, thường là mục tiêu hoặc bộ mục tiêu được xác định trước. Agent hoạt động độc lập, hiếm khi cần sự can thiệp của con người vào hoạt động của nó. 

"AutoDev cho phép người dùng xác định các mục tiêu kỹ thuật phần mềm phức tạp, sau đó giao cho các tác nhân AI (AI Agent) tự động của AutoDev để thực hiện. Các tác nhân AI này có khả năng thực hiện đa dạng các thao tác trên cơ sở code, bao gồm chỉnh sửa tệp, truy xuất, xây dựng, thực thi, kiểm thử và các hoạt động git. Chúng còn truy cập được vào tệp tin, đầu ra của biên dịch, nhật ký xây dựng và kiểm thử, công cụ phân tích tĩnh và nhiều hơn nữa. Điều này giúp các tác nhân AI hoàn thành các nhiệm vụ một cách tự động, dựa trên sự hiểu biết sâu sắc về bối cảnh cần thiết.", tài liệu của Microsoft mô tả.

Các kết quả thử nghiệm đầu tiên cho AutoDev rất khả quan. Khi thử nghiệm trên bộ dữ liệu HumanEval, AutoDev đã đạt tỷ lệ thành công 91.5% trong việc tạo ra các dòng code và 87.8% trong sinh kiểm thử.

Nghiên cứu của Microsoft cũng chỉ ra cách AutoDev có thể làm thay đổi bộ mặt ngành phát triển phần mềm, bằng cách phân công lại trách nhiệm như sau:

"Vai trò của nhà phát triển trong khuôn khổ AutoDev đã chuyển từ lập trình thủ công và xác nhận các gợi ý từ AI sang giám sát và điều phối sự hợp tác giữa nhiều tác nhân AI trên các nhiệm vụ cụ thể, với khả năng cung cấp phản hồi khi cần. Nhà phát triển giờ đây có thể theo dõi tiến trình của AutoDev thông qua việc quan sát cuộc đối thoại liên tục, được dùng để giao tiếp giữa các tác nhân và kho lưu trữ thông tin."

Với những tiến bộ này, AutoDev không chỉ nâng cao hiệu quả phát triển phần mềm mà còn mở ra một kỷ nguyên mới trong ngành công nghệ thông tin, nơi mà AI không chỉ hỗ trợ mà còn có thể dẫn dắt quá trình phát triển.

"Dân dev" nghĩ gì về công cụ AutoDev của Microsoft?

Các nhà phát triển đã có những phản ứng thú vị và không kém phần hài hước về Microsoft AutoDev, một công cụ mới mà Microsoft giới thiệu nhằm tự động hóa quá trình phát triển phần mềm thông qua trí tuệ nhân tạo (AI).

Một số ý kiến cho rằng: "Tôi có thể tưởng tượng AutoDev kết hợp với các công cụ đo lường chất lượng và hiệu suất mã hiện có. Nó chưa hoàn hảo, nhưng lại cho thấy tiềm năng của những gì sắp tới, dù có vẻ như chưa sẵn sàng để được áp dụng rộng rãi."

Một nhà phát triển khác bày tỏ: "Thật dễ dàng nhìn thấy lãnh đạo doanh nghiệp sẽ rất ấn tượng và có thể sẽ cắt giảm nhân sự để tiết kiệm chi phí, nhưng rốt cuộc có thể họ sẽ không nhận được sản phẩm nào hoàn chỉnh như mong đợi."

Còn có ý kiến hài hước rằng: "Hệ thống này có thể tự động....hủy bỏ bản thân sau khi gặp phải các quản lý sản phẩm (Product Manager - PM), những người miệng thì đòi một nút màu xanh lá cây nhưng trong đầu lại thực sự lại muốn một cái nút màu tím."

Và một nhận xét cuối cùng: "Hy vọng AI sẽ phát triển một phiên bản hệ điều hành Windows tốt hơn và phát hành nó miễn phí cho mọi người."

Mặc dù đã có nhiều suy đoán, nhưng việc AutoDev xuất hiện sớm đến vậy là điều không nhiều người ngờ tới. Chúng ta cần chờ xem AutoDev sẽ hoạt động như thế nào trong thời gian tới và liệu nó có thật sự biến các nhà phát triển phần mềm trở thành chỉ những người giám sát công việc hay không.

Được biết thêm, không chỉ riêng Microsoft, các công ty công nghệ lớn khác như Google cũng đã không ngần ngại tham gia vào cuộc đua này. Gần đây, Google đã giới thiệu Gemini Code Assist và CodeGemma, với Gemini Code Assist hỗ trợ lập trình đa ngôn ngữ, trong khi CodeGemma chạy trực tiếp trên thiết bị của người dùng.

Bản thân những nhân vật nổi tiếng tại thung lũng Sllicon cũng có quan điểm cho rằng nghề lập trình sẽ dần do AI đảm nhiệm, đơn cử như CEO Nvidia Jensen Huang. Tại hội thảo GTC 2024 diễn ra tháng 3/2024 tại California, ông Huang chia sẻ quan điểm. "Tôi nghĩ mọi người có thể học mọi loại kỹ năng", ông nói, so sánh việc học viết code cũng tương tự các kỹ năng như tung hứng, chơi piano hay học tính toán. "Lập trình không phải là điều cần để bạn trở thành người thành công. Nhưng nếu ai đó muốn học, hãy học vì chúng tôi đang tuyển lập trình viên".

Theo người sáng lập Nvidia, kỹ sư muốn thành công không nhất thiết phải trở thành một lập trình viên C++, thay vào đó chỉ cần trở thành kỹ sư ra lệnh.

Tại sự kiện hồi tháng 2 ở Dubai, Jensen Huang cũng từng gây sốc khi nói người trẻ không nên học lập trình. Theo ông, con người đang ở giai đoạn đầu của cuộc cách mạng AI và lập trình không còn là kỹ năng quan trọng nữa. Ông cho rằng trí tuệ nhân tạo đang đảm nhận công việc này ngày một tốt, do đó con người nên tập trung vào các chuyên môn có giá trị hơn như sinh học, giáo dục, sản xuất hoặc nông nghiệp.

Theo Đời sống Pháp luật

Hiện tại thị trường Trung Quốc đóng góp đến 27% và 15% tổng doanh thu cho các hãng chip Intel và AMD của Mỹ.

Trong động thái mới nhất của mình, chính quyền Trung Quốc đã yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông dần chấm dứt sử dụng chip nước ngoài vào năm 2027, ảnh hưởng trực tiếp đến hai nhà sản xuất chip lớn của Mỹ là Intel và Advanced Micro Devices (AMD).

Động thái này được xem là một phần trong nỗ lực rộng lớn của Trung Quốc nhằm giảm sự phụ thuộc vào công nghệ do phương Tây sản xuất. Quốc gia này đang chuyển sang sử dụng các lựa chọn trong nước trong bối cảnh căng thẳng giữa Trung và Mỹ đang diễn ra. Sự phát triển này diễn ra trong bối cảnh Mỹ thắt chặt các hạn chế về xuất khẩu công nghệ cao đến các quốc gia đối thủ.

Theo báo cáo của WSJ, Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin Trung Quốc đã ra lệnh cho các nhà khai thác di động thuộc sở hữu nhà nước như China Mobile và China Telecom kiểm tra mạng lưới của họ để xác định các bán dẫn không phải do Trung Quốc sản xuất và lập kế hoạch thời gian thay thế chúng.

Trước đó vào tháng Ba, nhiều báo cáo cho biết, chính phủ Trung Quốc đã ban hành hướng dẫn loại bỏ Intel và AMD khỏi máy tính cá nhân và máy chủ sử dụng trong chính phủ.

Đây sẽ là đòn đánh nặng nề giáng vào Intel. Báo cáo kinh doanh của công ty cho biết, trong năm 2023, Trung Quốc là thị trường lớn nhất của Intel, khi công ty chip khổng lồ của Mỹ thu về hơn 27% tổng doanh thu từ quốc gia này.

Năm ngoái, Trung Quốc cũng đóng góp 15% doanh số bán hàng của AMD. Các nhà sản xuất chip này phụ thuộc nặng nề vào nền kinh tế lớn thứ hai thế giới cho doanh số bán hàng của họ.

WSJ cũng phát hiện rằng những mua sắm gần đây của các nhà khai thác viễn thông Trung Quốc rõ ràng cho thấy họ đang ngày càng chuyển sang các lựa chọn trong nước. Điều này được thực hiện một phần nhờ chất lượng và sự ổn định được cải thiện của các sản phẩm chip nội địa.

Năm 2022, cơ quan quản lý tài sản nhà nước của Trung Quốc cũng đã chỉ đạo các doanh nghiệp nhà nước thay thế các hệ thống phần mềm văn phòng bằng sản phẩm trong nước vào năm 2027.

Cuộc đối đầu thương mại và công nghệ giữa Mỹ và Trung Quốc đang khiến các hãng chip Mỹ rơi vào tình thế khó chồng khó. Trước đó, chính phủ Mỹ đã thực hiện nhiều biện pháp nhằm hạn chế nguồn cung chip tiên tiến cho các công ty Trung Quốc, do đó không chấp thuận chip AI mà AMD thiết kế riêng cho thị trường Trung Quốc. Công ty này giờ đây sẽ phải nộp đơn xin giấy phép xuất khẩu.

Tuy nhiên, chính quyền cựu tổng thống Trump lại cho phép đối thủ Intel xuất khẩu CPU cho Huawei, dù công ty này bị đưa vào danh sách hạn chế thương mại vào năm 2019 do vi phạm các lệnh trừng phạt liên quan đến Iran. Mới đây hãng Huawei đã ra mắt chiếc laptop tích hợp AI đầu tiên của mình, MateBook X Pro, được trang bị bộ xử lý Core Ultra 9 mới của Intel.

Vào tháng 10 năm 2022, Mỹ đã áp dụng các quy tắc nhằm hạn chế Trung Quốc truy cập vào các chip Mỹ cao cấp, đặc biệt là những chip quan trọng đối với công nghệ trí tuệ nhân tạo. Cuối năm ngoái, Mỹ đã thông báo các hạn chế mới để ngăn chặn việc bán thêm chip AI cho Trung Quốc, nhằm đóng các lỗ hổng cảm thấy trong lệnh trước, theo CNBC.

Một số nhà lập pháp Mỹ đã yêu cầu chính quyền Biden thu hồi giấy phép đặc biệt của Intel. Tuy nhiên, họ đã đồng ý tiếp tục nó khi giấy phép sẽ hết hạn vào cuối năm nay.

Theo Đời sống Pháp luật 

Huawei Technologies đang cho xây dựng một trung tâm nghiên cứu và phát triển thiết bị bán dẫn khổng lồ ở Thượng Hải, theo Nikkei. Một trong những mục đích lớn lao là chế tạo máy in thạch bản - thiết bị quan trọng để sản xuất chip tiên tiến. Sự kìm kẹp của Mỹ đã hạn chế khả năng tiếp cận mặt hàng này của Huawei và vì vậy, nhà sản xuất đến từ Bắc Kinh phải tự mình khắc phục.

Đối với nhân sự làm việc tại trung tâm mới, Huawei tung ra gói lương cao gấp đôi các nhà sản xuất chip địa phương. Nhiều kỹ sư dày dặn kinh nghiệm làm việc với các nhà chế tạo công cụ chip hàng đầu toàn cầu đã được chiêu mộ, trong đó có những người từng 15 năm cống hiến cho các nhà sản xuất chip hàng đầu như TSMC, Intel và Micron.

Tuy nhiên, mức lương hào phóng đồng nghĩa với việc lao động Huawei phải dành thời gian cho nhà máy nhiều hơn bình thường.

“Làm việc với họ thật tàn bạo. Đó không phải là 996 nghĩa là làm việc từ 9 giờ sáng đến 9 giờ tối, sáu ngày một tuần nữa, mà là 007. 007 tức là từ nửa đêm đến nửa đêm, bảy ngày một tuần. Không có ngày nghỉ”, một kỹ sư chip Trung Quốc nói với Nikkei Asia. “Hợp đồng có thời hạn ba năm, nhưng phần lớn mọi người không thể tồn tại cho đến lúc đó”.

Hạn chế từ phía Mỹ đã thúc đẩy nhiều nhà sản xuất chip Trung Quốc tìm kiếm sự lựa chọn thay thế trong nước. Naura, nhà cung cấp thiết bị bán dẫn hàng đầu đại lục, chứng kiến doanh thu tăng gấp 4 lần kể từ năm 2018. Huawei cũng phản ứng lại bằng cách tăng cường mạnh mẽ năng lực sản xuất trong nước.

Theo Nikkei, trung tâm R&D mới của công ty nằm ở quận Qingpu phía tây Thượng Hải, trong một khuôn viên rộng rãi. Nơi đây đặt trung tâm phát triển chip lớn và trụ sở mới của HiSilicon Technologies, đơn vị thiết kế chip của Huawei. Các trung tâm nghiên cứu về công nghệ không dây và điện thoại thông minh cũng điểm mặt.

Theo chính quyền Thượng Hải, tổng vốn đầu tư cho toàn bộ cơ sở R&D rơi vào khoảng 12 tỷ nhân dân tệ (1,66 tỷ USD), qua đó biến đây trở thành một trong những dự án hàng đầu thành phố vào năm 2024. Chi tiêu cho R&D của Huawei trong năm 2023 đạt mức cao kỷ lục 164,7 tỷ nhân dân tệ, chiếm 23,4% tổng doanh thu của hãng.

Được biết, khuôn viên có diện tích rộng bằng 224 sân bóng đá và lớn gần gấp đôi khuôn viên Ox Horn nổi tiếng. Sau khi hoàn thành, sức chứa nơi đây có thể lên tới hơn 35.000 công nhân công nghệ cao.

Trước khi Mỹ thêm Huawei vào danh sách đen thương mại, công ty này tập trung chủ yếu vào thiết kế chip và hợp tác với các đối tác sản xuất toàn cầu như TSMC và Globalfoundries. Sau khi khả năng tiếp cận công nghệ Mỹ bị hạn chế, Huawei chuyển sang hợp tác với nhà sản xuất chip Trung Quốc SMIC và các nhà phát triển chip địa phương. Theo các nhà phân tích, Huawei là một trong những công ty Trung Quốc tích cực nhất trong việc tận dụng các nhà cung cấp địa phương và đầu tư vào nhiều giải pháp thay thế trong nước.

Huawei Technologies đang cho xây dựng một trung tâm nghiên cứu và phát triển thiết bị bán dẫn khổng lồ ở Thượng Hải

Brady Wang, nhà phân tích chất bán dẫn của Counterpoint, cho biết Huawei đã nỗ lực nội địa hóa nguồn cung chip và chuyển sang sử dụng linh kiện địa phương từ các nhà cung cấp như BOE Technology và Omnivision. “Họ đã đầu tư nhiều hơn vào HiSilicon và giới thiệu chip cho điện thoại và máy chủ. Họ cố gắng nội địa hóa phần lớn chuỗi cung ứng chất bán dẫn của mình”, Brady Wang nói.

Theo Nikkei, hoạt động kinh doanh thiết bị viễn thông của Huawei, trọng tâm ban đầu của công ty, đã phát triển tốt bất chấp áp lực từ phía Mỹ. Điều này phần lớn đến từ vị trí dẫn đầu của Huawei trong việc xây dựng mạng 5G. Thị trường quê nhà khổng lồ đã giúp công ty bù đắp tổn thất kinh doanh tại những thị trường mà Mỹ gia tăng áp lực.

Nhờ hoạt động kinh doanh thiết bị viễn thông ổn định cùng doanh số điện thoại phục hồi, doanh thu Huawei tăng % lên hơn 700 tỷ nhân dân tệ vào năm 2023. Thành công mang ý nghĩa vô cùng sâu sắc bởi nó cho thấy các công ty Trung Quốc đang bước đầu thành công trong việc sản xuất chất bán dẫn tiên tiến quy mô lớn.

Vai trò của Huawei trong ngành công nghiệp chip Trung Quốc vượt xa những gì các chuyên gia kỳ vọng. Ngoài việc là khách hàng quan trọng đối với các nhà sản xuất và thiết kế chip hàng đầu, Huawei còn có năng lực hỗ trợ tài chính cho các công ty nhỏ hơn trong chuỗi cung ứng.

Với các vi mạch xuất hiện trong mẫu điện thoại Mate 60 Pro của Huawei, tập đoàn Sản xuất Chất bán dẫn Quốc tế (SMIC) hồi năm ngoái đã chứng minh được khả năng sản xuất chip tiên tiến. Việc đáp ứng mục tiêu xuất xưởng ít nhất 60 triệu chiếc điện thoại trong năm nay sẽ là bài kiểm tra căng thẳng.

Hiện Huawei đang thúc đẩy hoạt động thương mại và Mate 60 Pro chính là ‘bàn đạp’. Các nhà phân tích kỳ vọng doanh số bán thiết bị cầm tay sẽ tăng vọt lên 40 triệu đến 60 triệu chiếc vào năm tới.

“Các khoản trợ cấp sẽ giúp Huawei hạ giá sản phẩm”, Chris Miller, tác giả cuốn Chip War: The Fight for the World’s Most Critical Technology, cho biết. “Ở nhiều thị trường mới nổi, điều này có thể sẽ giúp hãng giành thị phần”.

Hỗ trợ nhà nước dành cho Huawei đã đạt đến độ ‘chưa từng có’, theo Bloomberg. Một mạng lưới các doanh nghiệp nhận vốn từ quỹ đầu tư chính phủ hiện đang tập trung giúp Huawei xây dựng mạng lưới chip tự cung ứng. Nhóm này bao gồm rất nhiều các chuyên gia quang học, nhà phát triển thiết bị chip và nhà sản xuất hóa chất. Kế hoạch nằm trong nỗ lực trị giá 30 tỷ USD nhằm giúp Huawei xây dựng thêm các cơ sở chế tạo chip.

“Huawei hiện là trung tâm. Các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đã thúc đẩy Trung Quốc và ngành công nghiệp xích lại gần nhau theo cách mà chúng tôi chưa từng thấy trước đây”, Kendra Schaefer, đối tác của công ty tư vấn Trivium China có trụ sở tại Bắc Kinh, cho biết.

Theo: Nikkei Asia

Điều thú vị là dù dùng chung một công nghệ tăng tốc như CPU của Apple, các CPU của Intel lại miễn nhiễm trước những cuộc tấn công này.

 Các chip Apple Silicon M Series của Apple vốn nổi tiếng về hiệu năng, đi kèm với hiệu quả năng lượng cao cũng như bảo mật chặt chẽ, nhưng các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một lỗ hổng bảo mật lớn bên trong con chip này, cho phép hacker có thể ăn trộm các khóa bí mật trên dòng máy MacOS khi chúng thực thi các tác vụ mã hóa.

Nhưng điều đáng lo ngại hơn cả là theo các nhà nghiên cứu, lỗ hổng nà gần như không thể vá do nó có nguồn gốc từ lỗi thiết kế phần cứng của con chip mà chỉ có thể giảm nhẹ bằng một lớp bảo vệ bằng phần mềm.

Theo báo cáo của ArsTechnica, có tên gọi GoFetch, lỗ hổng này lợi dụng một lỗ hổng bảo mật bị bỏ qua trong con chip của Apple liên quan đến một công nghệ độc đáo được gọi là trình nạp trước dữ liệu trên bộ nhớ (data memory-dependent prefetcher - DMP).

Công nghệ này hiện chỉ được dùng trên các chip Apple Silicon và CPU kiến trúc Raptor Lake của Intel, khi nó cho phép dự đoán và tải trước dữ liệu có khả năng truy cập trong tương lai vào bộ nhớ đệm. Bằng giải pháp này, DMP giúp giảm thời gian chờ đợi của CPU khi truy cập dữ liệu, giúp tăng hiệu suất xử lý.

Lỗ hổng này liên quan đến một hành vi bị bỏ qua trong trình nạp trước dữ liệu, vì đôi khi nó nhầm lẫn nội dung bộ nhớ với giá trị con trỏ (pointer) trên bộ nhớ được sử dụng để tải dữ liệu khác. Điều này có thể làm trình nạp trước này đôi khi tải các dữ liệu không phù hợp vào bộ nhớ đệm CPU.

Vấn đề là lỗ hổng này vô hiệu hóa hoàn toàn khả năng bảo mật bằng lập trình theo thời gian không đổi (constant-time programming) – một giải pháp được thiết kế để ngăn ngừa các cuộc tấn công nhằm đọc trộm dữ liệu trong bộ nhớ đệm của CPU thông qua các trình nạp trước.

Hậu quả là nếu hacker sử dụng một phần mềm chứa GoFetch, nó có thể qua mặt và đánh lừa phần mềm mã hóa để đưa ra dữ liệu nhạy cảm vào bộ nhớ đệm và tấn công ăn trộm dữ liệu. Theo các nhà nghiên cứu, ứng dụng chứa GoFetch có thể kết nối với ứng dụng cần tấn công – ví dụ ứng dụng ngân hàng hoặc ví điện tử – và cung cấp các đầu vào đã được nó giải mã sẵn. Khi làm vậy, nó sẽ trích xuất được khóa bí mật mà ứng dụng mục tiêu sử dụng để thực hiện quá trình mã hóa. Cuộc tấn công này không chỉ đánh bại các thuật toán bảo mật cổ điển mà còn vượt qua cả các thuật toán bảo mật thế hệ mới để chống lại máy tính lượng tử.

Theo các nhà nghiên cứu, ứng dụng chứa GoFetch chỉ cần chưa đến một giờ để trích xuất thông tin cần thiết để tạo thành khóa bảo mật Kyber-512 và mất khoảng 10 giờ để lấy được khóa bảo mật của Dilithium-2.

Thật không may là không có cách nào để vá được lỗ hổng này khi nó là một lỗi trong phần cứng của con chip. Cách duy nhất để giảm nhẹ ảnh hưởng là bổ sung lớp bảo mật bằng phần mềm mã hóa bên thứ ba – một điều sẽ làm sụt giảm đáng kể hiệu năng của các chip Apple Silicon M1, M2 – khi thực hiện quá trình mã hóa.

Điều thú vị là các CPU của Intel lại miễn nhiễm trước các cuộc tấn công này

Ngoại lệ duy nhất là chip M3 của Apple khi được trang bị một "công tắc" đặc biệt cho phép các nhà phát triển có thể vô hiệu hóa trình nạp trước dữ liệu DMP. Tuy nhiên không ai có thể biết chắc điều này sẽ làm sụt giảm hiệu năng xử lý như thế nào khi tính năng này bị tắt đi.

Điều trớ trêu là dù kiến trúc CPU Raptor Lake của Intel (các CPU dòng Intel Gen 13th và 14th) cũng dùng các trình nạp trước dữ liệu DMP tương tự như các chip M Series của Apple, nhưng chúng lại không gặp phải lỗ hổng này. Các nhà nghiên cứu cho biết, cách tấn công khai thác dựa trên DMP đối với các CPU của Intel lại không làm rò rỉ khóa bí mật như đối với chip M-series của Apple.

Điều này cho thấy lỗ hổng này có thể vá lại nhưng nhiều khả năng điều đó sẽ chỉ xuất hiện trên các chip M-series trong tương lai khi các kỹ sư Apple thiết kế lại kiến trúc CPU của mình. Cho đến hiện tại Apple chưa công bố bất kỳ bản cập sửa lỗi nào để ngăn chặn lỗ hổng này, nhưng với mức độ ảnh hưởng như hiện tại, nhiều khả năng quá trình này sẽ mất hàng năm.

Theo Đời sống Pháp luật

Ở tuổi 55, Morris Chang thành lập TSMC - công ty chip giá trị nhất toàn cầu. Sự nghiệp tận tâm đến mức đủ để ông trở thành huyền thoại, ngay cả khi đã nghỉ hưu. Trước đó, Chang đã dành 3 thập kỷ làm việc tại Mỹ, sau đó chuyển tới Đài Loan (Trung Quốc) với một nỗi ám ảnh kỳ lạ.

“Tôi muốn xây dựng nên một công ty bán dẫn vĩ đại”, ông nói.

Tham vọng này, dưới bàn tay Chang, được thực hiện rất khác biệt. Người ta sử dụng thiết bị có chip do TSMC sản xuất hàng ngày, song thực tế, tập đoàn này không hề thiết kế hay tiếp thị. TSMC chỉ đơn giản độc quyền sản xuất những con chip do khách hàng yêu cầu và bằng cách đó, không cần bận tâm quá nhiều đến việc vận hành các nhà máy chế tạo riêng biệt, đắt tiền và phức tạp.

Mô hình kinh doanh sáng tạo của Chang sau đó đã thay đổi toàn ngành công nghiệp chip, đồng thời đưa TSMC trở thành công ty không thể thiếu đối với nền kinh tế toàn cầu.

“Gần như không có ai có tầm ảnh hưởng lớn hơn Morris Chang”, Chris Miller, tác giả cuốn sách “Chip War”, viết.

Morris Chang, hiện 92 tuổi, chính thức nghỉ hưu với tư cách chủ tịch TSMC vào năm 2018. Trong bộ vest lịch thiệp, trên tay cầm cốc Diet Coke, ông nhẹ nhàng trả lời phóng viên tờ WSJ: “Tôi không thể thành lập công ty sớm hơn. Tôi nghĩ không ai có thể làm điều đó. Bởi vì tôi là người đi tiên phong rồi”.

Morris Chang từng ước mơ trở thành nhà văn, song sau 1 năm học đại học, điều gì đó đã thôi thúc ông tới Viện Công nghệ Massachusetts, học ngành kỹ thuật cơ khí và lấy bằng thạc sĩ. Công việc đầu tiên là trong lĩnh vực chất bán dẫn.

Ba năm sau khi chuyển đến Dallas, Chang được công ty cử đến Đại học Stanford để lấy bằng Tiến sĩ. Vào cuối những năm 1960, ông quản lý bộ phận mạch tích hợp của Texas Instruments (TI) và chẳng bao lâu sau đã điều hành toàn bộ nhóm bán dẫn.

Morris Chang nghiện việc đến mức gọi điện thuyết phục khách hàng ngay cả trong khoảng thời gian nghỉ tuần trăng mật. Chính điều đó đã làm nên TSMC của ngày hôm nay - tập đoàn vừa đầu từ 40 tỷ USD xây dựng các nhà máy ở Arizona.

“Nhiều người nói về sự cân bằng giữa cuộc sống và công việc. Đó là khái niệm tôi không biết khi ở tuổi đó. Với tôi, nếu không có việc làm thì không có cuộc sống”, Morris Chang nói.

Năm 1983, biết rằng mình sẽ không thể thăng chức và công ty mình cũng không đặt cược vào một thị trường được cho là tương lai, Chang rời Texas Instruments. Gần như ngay lập tức, ông được nhà sản xuất điện tử General Instrument thuê làm chủ tịch kiêm giám đốc điều hành. Tuy nhiên chỉ 1 năm sau, người đàn ông này đã nộp đơn xin thôi việc. “Tôi là một người không phù hợp – hoàn toàn không phù hợp”, ông nói.

Năm 1982, Chang nhận được lời mời làm việc hấp dẫn từ một quan chức tên KT Li với mong muốn thúc đẩy ngành công nghệ. Ông ta muốn Chang trở thành chủ tịch viện công nghệ hàng đầu Đài Loan và biến hoạt động nghiên cứu trở thành ‘cỗ máy in tiền’.

Chang lúc đầu từ chối song 3 năm sau lại thay đổi ý định. Ông gọi việc chuyển đến Đài Loan là “cuộc gặp gỡ định mệnh” của đời mình. “Không có gì chắc chắn rằng Đài Loan sẽ cho tôi cơ hội. Tuy nhiên, khả năng đó tồn tại và đó là khả năng duy nhất đối với tôi”, Chang nói.

Ở tuổi 55, Morris Chang thành lập TSMC

Cách đây không lâu, một nhóm các nhà kinh tế đã điều tra xem liệu các doanh nhân lớn tuổi có thành công hơn người trẻ hay không. Thông qua hồ sơ của Cục điều tra dân số và dữ liệu mới, họ xác định được 2,7 triệu người sáng lập ở Mỹ đã thành lập công ty từ năm 2007 đến năm 2014. Độ tuổi trung bình của những doanh nhân này khi thành lập là 41,9. Đối với những công ty phát triển nhanh nhất, con số đó là 45.

Như vậy, những founder 50 tuổi có khả năng thành công lớn gần gấp đôi so với những người sáng lập trong độ tuổi 30 tuổi. Những người 20 tuổi là nhóm ít có khả năng thành công nhất.

Các doanh nhân ở độ tuổi 40, 50 có thể không đủ niềm tin rằng mình sẽ thay đổi thế giới, song họ lại có sự từng trải để làm điều này. Morris Chang cũng vậy. Người đàn ông này có tận 30 năm kinh nghiệm trong ngành.

“Ông KT Li cảm thấy tôi nên thành lập một công ty bán dẫn ở Đài Loan. Đó là sự khởi đầu của TSMC”, Chang nói và cho biết lúc bấy giờ, cách duy nhất để xây dựng một công ty vĩ đại là tạo ra một tổ chức hoàn toàn mới để khai thác những điểm mạnh và giảm thiểu nhiều điểm yếu.

Chang biết công ty mình sẽ không thể đủ nguồn lực để cạnh tranh với Thung lũng Silicon trong lĩnh vực thiết kế, bán hoặc tiếp thị; vậy nên, lợi thế nằm ở chính khâu sản xuất: sản xuất chip – và chỉ sản xuất chip.

“Hạt giống” của một xưởng sản xuất chip thuần túy đã được Gordon Campbell, một doanh nhân bán dẫn, gieo vào tâm trí Chang. Campbell đã quen với những khó khăn và sự kém hiệu quả của việc xây dựng và vận hành một nhà máy, vậy nên, ông cảm thấy các công ty khởi nghiệp nên tập trung gia công sản xuất. Mọi công ty đều cần có một xưởng đúc.

Đài Loan nắm 48% cổ phần, phần còn lại đến từ gã khổng lồ điện tử Hà Lan Philips và 1 khu vực tư nhân, song Chang là động lực chính thúc đẩy. Ý tưởng sâu sắc đối với TSMC được gây dựng nên từ chính kinh nghiệm, mối quan hệ và chuyên môn sau từng ấy năm cống hiến.

“TSMC là sự đổi mới về mô hình kinh doanh”, ông Chang nói.

Trong suốt nhiều năm qua, TSMC đã trở thành hãng sản xuất chất bán dẫn hàng đầu thế giới với tầm ảnh hưởng có thể làm rung động nền kinh tế toàn cầu. Việc ngày càng nhiều công nghệ cần sử dụng chip điện tử khiến tầm quan trọng của công ty thêm lan rộng, nhất là trong bối cảnh đại dịch Covid-19 làm gián đoạn nguồn cung.

Cho đến nay, TSMC đã sản xuất được rất nhiều những con chip tiên tiến độc quyền tại các nhà máy lớn ở Đài Loan. Việc mô hình được ‘bôi trơn’ tại quê nhà đã giúp hãng này thu về nhiều lợi nhuận, hơn hẳn hầu hết các nhà sản xuất chất bán dẫn khác.

Cơn đói chip khiến TSMC càng trở nên giá trị. Trong 5 năm qua, vốn hóa thị trường đã tăng gần gấp bốn lần lên hơn 700 tỷ USD. Khoảng 0,5% cổ phần TSMC mà Chang sở hữu hiện trị giá 3,5 tỷ USD.

Nhật Bản vốn không phải là điểm đến hấp dẫn của các ngân hàng, song cũng nhờ sự hiện diện của TSMC mà thu hút được sự chú ý của nhiều ‘đại bàng chip’. TSMC chuẩn bị rất kỹ cho quy trình sản xuất hàng loạt tại nhà máy Kumamoto để phục vụ các khách hàng như Sony, Denso và Renesas.

“Sự xuất hiện của TSMC là một tia sáng bất ngờ. Chúng tôi ngay lập tức trở nên nổi tiếng và cứ như thể Kikuyo đột nhiên trở thành người trưởng thành từ một đứa bé vậy”, Takatoshi Yoshimoto, thị trưởng Kikuyo, cho biết trong một cuộc phỏng vấn gần đây.

Mở rộng hoạt động ra nước ngoài vốn không phải sự lựa chọn ưa thích của TSMC. Tuy nhiên, trước tình trạng khan hiếm chip chưa từng có, tập đoàn buộc phải mở rộng để đảm bảo khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng và trấn an khách hàng.

“Arizona là thử nghiệm đầu tiên trong quá trình phát triển siêu nhà máy tại nước ngoài của chúng tôi, Tất nhiên, đó là cả một quá trình học tập”, chủ tịch TSMC Mark Liu nói và cho biết dự án này có thể quyết định xem liệu TSMC có thể chuyển mình thành một công ty đa quốc gia thực sự hay không.

Trước đó, TSMC công bố kế hoạch mở rộng ra nước ngoài trị giá hơn 70 tỷ USD trong ba năm kể từ năm 2020 tại Mỹ, Nhật Bản và Đức. Cái giá phải trả khi tham gia cuộc đua chip là rất lớn: Ngân sách chi tiêu trong năm 2024 rơi vào khoảng 28 đến 30 tỷ USD.

Theo: WSJ, FT, Bloomberg